سقط جنین در مازندران نه تنها یک مسئله بهداشتی، بلکه یک چالش جمعیتی است که نیازمند رویکردهای تخصصی، حمایتی و فرهنگی است.
راه‌اندازی مراکزی مانند «نفس» و فرهنگ‌سازی گسترده می‌تواند به کاهش آمار سقط‌های غیرقانونی و افزایش جمعیت سالم در استان کمک کند و این موضوع اهمیت همکاری همه‌جانبه دستگاه‌ها و نهادها را بیش از پیش آشکار می‌سازد.
سقط جنین یکی از موضوعات حساس و پیچیده در حوزه سلامت و جامعه است که تأثیرات گسترده‌ای بر خانواده‌ها، جامعه و نظام سلامت دارد. در استان مازندران این موضوع به دلیل شرایط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی خاص منطقه، اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.
سقط جنین به معنای خاتمه دادن به بارداری پیش از آن است که جنین قابلیت حیات مستقل داشته باشد. این عمل می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله مشکلات جسمی مادر، نقص‌های جنینی، یا مسائل اجتماعی و اقتصادی انجام شود. در مازندران، با توجه به فرهنگ محلی و باورهای دینی غالب، سقط جنین به عنوان موضوعی با حساسیت بسیار بالا مطرح است و اغلب با نگرش منفی روبه‌رو می‌شود.
نقش آموزش‌های بهداشتی و فرهنگی در کاهش میزان سقط جنین بسیار مهم است. در مازندران، با توجه به اهمیت خانواده و ارزش‌های مذهبی، برنامه‌های آموزشی می‌تواند به افزایش آگاهی زوج‌ها درباره روش‌های پیشگیری از بارداری و اهمیت حفظ سلامت مادر و جنین کمک کند.
مراکز بهداشتی و درمانی استان باید خدمات مشاوره‌ای و حمایتی بیشتری ارائه دهند تا خانواده‌ها بتوانند تصمیمات آگاهانه‌تری درباره بارداری خود بگیرند.
مراکز نفس کمک به فرزندآوری و جلوگیری از سقط جنین در استان مازندران نقش بسیار مهمی در ارتقاء سلامت مادران و نوزادان ایفا می‌کنند.
این مراکز با ارائه خدمات تخصصی در زمینه مشاوره باروری، تشخیص و درمان مشکلات ناباروری، همچنین مراقبت‌های پیش از بارداری، بارداری و پس از زایمان، به خانواده‌ها کمک می‌کنند تا شانس موفقیت در فرزندآوری را افزایش دهند و از بروز مشکلات و سقط جنین پیشگیری کنند.
در این مراکز، تیمی از پزشکان متخصص زنان و زایمان، مشاوران باروری، روانشناسان و کارشناسان تغذیه به صورت جامع به مادران و زوج‌ها خدمات می‌دهند. از مهم‌ترین اقدامات این مراکز می‌توان به بررسی سلامت مادر، آزمایش‌های تخصصی برای تشخیص علل احتمالی ناباروری، ارائه برنامه‌های تغذیه‌ای مناسب، و آموزش‌های لازم برای حفظ سلامت جنین اشاره کرد.
این مراکز با برگزاری کارگاه‌ها و جلسات آموزشی، آگاهی خانواده‌ها را درباره روش‌های جلوگیری از سقط جنین و مراقبت‌های دوران بارداری افزایش می‌دهند. حمایت روانی و درمان‌های تخصصی نیز در مواقع نیاز به مادران ارائه می‌شود تا شرایط روحی و جسمی بهتری داشته باشند.
همه برای ترویج فرهنگ فرزندآوری کمک کنند
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در این باره در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه سقط جنین و بهداشت، از راه‌اندازی مرکز «نفس» در شبکه بهداشت استان خبر داد.
سیده محدثه حسینی بیان کرد: این مرکز به منظور ارائه خدمات مشاوره‌ای و حمایت‌های لازم به خانواده‌هایی که بنا به دلایل قانونی قصد سقط جنین دارند، ایجاد شده است.
وی در تشریح فعالیت‌های این مرکز گفت: مرکز نفس با هدف شناسایی و حمایت از خانواده‌هایی که در شرایط قانونی اقدام به سقط جنین می‌کنند، توسط همکاران ما راه‌اندازی شده است. خانواده‌ها پس از مراجعه به این مرکز، توسط کارشناسان مورد ارزیابی قرار گرفته و مشاوره‌های تخصصی دریافت می‌کنند. در مواردی که شرایط ادامه بارداری وجود داشته باشد و امکان حفظ سلامت مادر و جنین فراهم باشد، خانواده‌ها به ادامه روند بارداری تشویق می‌شوند.
حسینی افزود: بسیاری از خانواده‌هایی که در این مرکز مشاوره دریافت کرده‌اند، پس از تصمیم به ادامه بارداری، فرزندان خود را به دنیا آورده‌اند و همکاران ما به صورت مستمر با خانواده‌هایی که منصرف شده‌اند در ارتباط هستند و حمایت‌های لازم را ارائه می‌دهند.
وی در ادامه به اهمیت فرهنگ‌سازی در حوزه جمعیت و بهداشت اشاره کرد و گفت: موضوع جمعیت مسئله‌ای فراتر از حوزه بهداشت است و سازمان‌ها و نهادهای مختلف در این زمینه نقش مهمی دارند و برگزاری جلسات تخصصی در سطح استان و همکاری بین بخشی، از جمله اقدامات ما برای ارتقای آگاهی عمومی در این حوزه است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با بیان اینکه در سال‌های گذشته تبلیغات و فرهنگ‌سازی به سمت کاهش جمعیت بوده است، تصریح کرد: اکنون نیازمند آن هستیم که با استفاده از تمامی ظرفیت‌های سازمان‌ها و رسانه‌ها، به ویژه صدا و سیما، فرهنگ فرزندآوری و اهمیت افزایش جمعیت به صورت گسترده و همه‌جانبه ترویج شود و خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای نیز می‌توانند نقش بسیار مهمی در این زمینه ایفا کنند.
وی با اشاره به اینکه برای موفقیت در این مسیر، همکاری سیستمی و استفاده از تمامی ظرفیت‌های موجود ضروری است، گفت: این موضوع باید به صورت جدی توسط همه سازمان‌ها پیگیری شود و ما نیز به عنوان دانشگاه علوم پزشکی، در تمامی جلسات و برنامه‌ها، حضور فعال داریم تا بتوانیم به اهداف تعیین شده در حوزه سلامت و جمعیت دست یابیم.
آموزش پیشگیری از سقط جنین به ۳ هزار کارشناس مامایی
مدیر مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس مازندران نیز در گفتگو با خبرنگار بلاغ به موضوع پیچیده و حساس سقط جنین در حوزه فرزندآوری پرداخت و تاکید کرد: سقط جنین به‌عنوان یک اقدام غیرقانونی و جرم، مقابله با آن از سوی دستگاه‌های مربوطه کاری بسیار دشوار و پیچیده است.
محسن سلیمانی‌راد اظهار کرد: در دانشگاه علوم پزشکی مازندران برای مقابله با این مسئله، کارگروه پیشگیری از سقط جنین با حضور تمام معاونین دانشگاه تشکیل شده است و یک کارگروه استانی به ریاست معاون سیاسی، امنیتی استاندار مازندران شکل گرفته است که نقش عوامل استانی در آن بسیار پررنگ است و هماهنگی بین‌بخشی را برای جلوگیری از سقط جنین دنبال می‌کند.
سلیمانی‌راد با اشاره به اقدامات آموزشی گسترده گفت: در سال گذشته نزدیک به ۳۰۰۰ نفر از کارشناسان مامایی، بهورزان و مراقبان سلامت در زمینه مشاوره و پیشگیری از سقط جنین آموزش‌های تخصصی دریافت کردند و تمامی مراکز درمانی و بهداشتی استان آماده ارائه مشاوره به مادرانی هستند که در معرض خطر سقط جنین قرار دارند.
وی افزود: در حوزه عملیاتی، ۲۶ مرکز تخصصی «نفس» در ۲۰ شهرستان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران راه‌اندازی شده است این مراکز به طور ویژه به مشاوره و حمایت مادران با قصد سقط جنین اختصاص یافته‌اند.
مدیر مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس مازندران گفت: بر اساس آخرین آمار، در سال گذشته ۸۱۲ مادر با قصد انجام سقط جنین شناسایی و به این مراکز مراجعه کردند که از این تعداد، ۵۱۲ مادر با دریافت مشاوره تخصصی منصرف شدند و ۱۹۴ مادر دیگر فرزندان خود را به دنیا آوردند.
سلیمانی‌راد در خصوص اهمیت موضوع جوانی جمعیت گفت: جوانی جمعیت به عنوان یک اولویت حیاتی و راهبردی برای کشور در دهه آینده مطرح است و برای دستیابی به این هدف، ارتقای کرامت مادری و ارزشمندی فرزندآوری در باور عمومی و نگاه مردم بسیار حیاتی است.
وی خاطرنشان کرد: تمامی واحدهای حوزه بهداشت استان با تمرکز بر سلامت خانواده، در راستای توسعه فرهنگ فرزندپروری و افزایش جمعیت جوان تلاش می‌کنند و این موضوع نیازمند ارتقای فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی و ایجاد فضاسازی مناسب در جامعه است.
مدیر مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس مازندران برنامه‌های قرارگاه جوانی جمعیت دانشگاه علوم پزشکی مازندران را تشریح کرد و گفت: برنامه‌های ما شامل مهار، پایش، پیشگیری و کاهش سقط خودبه‌خودی جنین، اجرای برنامه جامع آموزش و فرهنگ‌سازی فرزندآوری به صورت آموزش آبشاری، توانمندسازی ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی و اقناع‌سازی جمعیت تحت پوشش است که این اقدامات در کنار هم می‌تواند زمینه‌ساز افزایش نرخ فرزندآوری در استان باشد.
وی تاکید کرد: مشارکت رسانه‌ها در اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی درباره اهمیت جوانی جمعیت و جلوگیری از سقط جنین بسیار ضروری است و امیدواریم با همکاری همه دستگاه‌ها، شاهد ارتقای سلامت خانواده و تقویت بنیاد خانواده در استان مازندران باشیم.
سلیمانی‌راد ادامه داد: براساس اطلاعات مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۲، میزان باروری کلی در کشور ۱.۶ و در استان مازندران تنها ۱.۰۱ فرزند به ازای هر زن بوده است.
بیمه تکمیلی زوجین نابارور با کمک بسیج
مدیر مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس مازندران گفت: طراحی سامانه الکترونیکی غربالگری، شناسایی و ارجاع ناباروری یکی از اقدامات محوری بود که تاکنون بیش از ۵۴۳ هزار و ۴۰۰ زوج در شهرستان‌های استان غربالگری شدند که حدود ۱۴ هزار و ۸۴۰ زوج نابارور شناسایی شد که از این تعداد، یک‌هزار و ۷۵۸ نفر به بارداری رسیدند و یک‌هزار و ۴۵۲ نوزاد متولد شده است.
وی با بیان اینکه با راه‌اندازی شیفت عصر در مرکز کوثر و تکمیل تجهیزات و نیروی انسانی آن، ظرفیت پذیرش بیماران دو برابر شد و مراکز ناباروری بیمارستان خاتم بهشهر و نوشهر تجهیز و راه‌اندازی شد، افزود: برای سهولت خدمات، بلوک‌بندی ارجاع زوجین نابارور به مراکز ناباروری کوثر بیمارستان امام ساری(ره)، خاتم بهشهر و نوشهر انجام شد و معرفی مرکز ناباروری کوثر از طریق رسانه‌های مختلف به آگاهی عمومی رسید.
سلیمانی‌راد از حمایت‌های ویژه از زوجین نابارور نیازمند خبر داد و گفت: زنان نابارور دچار مشکلات مالی شناسایی و لیست آن‌ها تهیه شد و کمیته‌ای با حضور نمایندگان فرمانداری، کمیته امداد، بهزیستی و خیرین سلامت برای حمایت مالی تشکیل دادیم. علاوه بر این، صندوق ویژه حمایت از زوجین نیازمند نابارور با اختصاص ۲۵۰ میلیون تومان در بیمارستان امام ساری فعال شده و تخفیفات بیمارستانی نیز برای بیماران در نظر گرفته شد.
وی با اشاره به حمایت بیمه‌ای تأکید کرد: تمامی زوجین نابارور تحت پوشش بیمه سلامت قرار گرفته‌اند، بیمه‌های پایه ۹۰ درصد تعرفه‌های دولتی را در بیمارستانهای دولتی و ۷۰ درصد تعرفه های خصوصی را در مراکز درمان ناباروری بخش خصوصی پرداخت می‌کنند. همچنین همکاری با مؤسسه درمانی بسیجیان استان برای ارائه بیمه تکمیلی زوجین نابارور در دست اجراست.
سلیمانی راد در پایان گفت: هزینه‌های انجام‌شده برای توسعه مراکز ناباروری استان بیش از ۱۵.۵ میلیارد تومان بوده است و این روند حمایتی و توسعه‌ای با جدیت ادامه خواهد یافت.
به گزارش بلاغ، سقط جنین نه تنها یک موضوع پزشکی، بلکه یک مسئله اجتماعی و فرهنگی است که نیازمند همکاری بین نهادهای بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و قانونی است. در استان مازندران، تقویت آموزش‌های بهداشتی، بهبود خدمات درمانی و حمایت‌های اجتماعی می‌تواند نقش مهمی در کاهش موارد سقط جنین ناخواسته و بهبود سلامت مادران و کودکان ایفا کند.
گزارش – یاسر معافی
انتهای خبر/
